รู้ทันความคิด ใช้สติคุมเงิน
หลายคนเริ่มชีวิตวัยทำงานด้วยความคิดที่ว่า “หลังจากนี้จะเริ่มต้นเก็บเงินเพื่ออนาคต” “เริ่มต้นออมเงินทีละน้อย แล้วค่อย ๆ
ออมให้เยอะขึ้น จากนั้นเราก็จะกลายเป็นเศรษฐีตั้งแต่อายุไม่เกิน 30”
การตั้งเป้าหมายที่จะเก็บเงินตั้งแต่เนิ่น ๆ เป็นเรื่องที่ดี แต่อย่ างที่หลายคนคงทราบดีอยู่แล้ว…ว่ามีน้อยคนที่จะทำได้ตามเป้า
ที่ตั้งไว้ บางคนก็เก็บเงินได้ แต่เก็บได้ไม่มากอย่ างที่ตั้งใจ บางคนเดือนชนเดือน หามาได้เท่าไรก็หายหมด หรือบางคนราย
รับรายจ่ายยังคงติดลบตัวแดงทุกเดือน ผลาญเงินเก็บของตัวเองไปเรื่อย ๆ ยังเริ่มเก็บเงินไม่ได้เลย
ข่าวดีก็ คือ ความสามารถในการเก็บเงินมันไม่ได้ติดมากับพันธุกรรม มันไม่ใช่เรื่องที่ถูกกำหนดมาตั้งแต่แรกว่าคนนี้คือคนที่
เ ก็ บ เ งินอยู่และจะรวยในอนาคต คนนี้คือคนที่ติ ดการใช้เงินและคงย ากจนไปตลอดชีวิต มันไม่ใช่แบบนั้น ความสามารถ
ในการเก็บเงินเป็นเรื่องที่ “ทุกคน” สามารถฝึกฝนได้เพียงแต่ว่าเราต้องหัดฟังสิ่งที่สมองบอกให้น้อยลงซักหน่อยก็เท่านั้น
พฤติกรรมใช้เงินฟุ่มเฟือย
ใคร ๆ ก็ชอบพูดว่าเงินซื้อความสุขไม่ได้ แต่ไม่ว่าจะรู้ตัวหรือไม่รู้ตัวก็ตาม จริง ๆ แล้วทุกวันนี้เรากำลังใช้เงินซื้อความสุขอยู่
และเป็น “ความสุขแบบเร่งด่วน (instant gratification)” ซะด้วยอย ากกินอะไรหวาน ๆ ก็เดินออกไปซื้อชานมไข่มุกกิน
เข้าไปมีความสุขทันที เครียดจากงาน ก็ไปช็อปปิ้งซื้อของ ได้จ่ายเงินออกไปก็มีความสุขทันที (หรือบางคนเครียดก็ไป
จบที่ชานมไข่มุกเหมือนเดิม)
ข้อดีของความสุขแบบเร่งด่วน คือ มันให้ความสุขกับเราได้อย่ างรวดเร็ว ส่วนข้อเสียก็คือ ความต้องการส่วนนี้มันไม่มีที่สิ้นสุด
เราไม่ได้กินอาหารอร่อย ๆ แค่ครั้งเดียวแล้วจะไม่อย ากกินอีกเลยตลอดชีวิต อะไรที่ให้ความสุขกับเรา เราก็จะอย ากทำมัน
อยู่เรื่อย ๆ นั่นแหละ
แล้วเราต้องทำอย่ างไร ในเมื่อเราเปลี่ยนสมองไม่ได้
จริงอยู่ที่เราไม่สามารถกำจัดความอย ากซื้อนู่นซื้อนี่ออกไปจากสมองได้ ไม่ว่าเวลาจะผ่านไปนานแค่ไหน สมองจะบอกให้
เราไล่ตามความสุขอยู่เสมอ แต่สิ่งที่เราทำได้ถ้าอย ากให้ชีวิตดีขึ้น คือ เราต้องมีสติ แยก “สิ่งที่ทำให้มีความสุข” กับ
“สิ่งที่จำเป็น” ออกจากกันให้ได้
นี่คือเรื่องที่คนถูกสมองของตัวเองหลอกอยู่บ่อย ๆ เราชอบคิดว่าอะไรที่ให้ความสุขกับเรา คือสิ่งจำเป็นในชีวิต เราไม่มีมันไป
ไม่ได้หรอก ไม่มีไปแล้วต้องอยู่ไม่ได้แน่ ๆ ซึ่งจริง ๆ แล้วมันไม่เป็นความจริงเลย มันเป็นแค่การล่อลวงของสมองที่หลอกให้
เราทำนู่นทำนี่ตามสัญชาตญาณยุคดึกดำบรรพ์แค่นั้นเอง ความจริงแล้วถึงเราไม่มีมันไปเราก็อยู่ได้ แถมอาจจะอยู่ได้ดีกว่า
เดิมด้วย เ พ ร า ะหลายครั้งสิ่งที่ทำให้เรามีความสุข มันไม่ได้มีประโยชน์กับเราเสมอไป การกินของอร่อยให้ความสุขแต่
อาจจะไม่ได้ดีต่อสุขภาพ การดูซีรีส์ให้ความสุข แต่อาจจะทำให้เสียการเสียงาน การซื้อของเยอะ ๆ ให้ความสุข แต่อาจ
จะทำให้เราไม่มีเงินเก็บและลำบากในอนาคต
ถ้าเรามีสติ แล้วแยกแยะได้ว่าสิ่งที่เรากำลังอย ากอยู่ตอนนี้ มันจำเป็นกับเราจริง ๆ หรือเป็นแค่การไล่ตามความสุขระยะสั้น
เราก็จะสามารถควบคุมชีวิตของเราได้ดีขึ้น รวมถึงเรื่องการเงินของเราก็จะดีขึ้นด้วยเช่นกันเ พ ร า ะเราได้เปลี่ยนจากการ
มองหาความสุขแบบเร่งด่วน (instant gratification) ให้กลายเป็นการมองหาความสุขในระยะย า ว (delayed
gratification) เรียบร้อยแล้ว
สรุป
ถ้าเราอย ากประหยัดขึ้น ไม่อย ากใช้เงินเยอะเกินความจำเป็น เราต้องรู้ทันความคิดตัวเองอยู่เสมอ ช่วงแรกการห้ามใจอาจ
จะทำได้ย าก แต่ถ้าฝึกทำให้ได้บ่อย ๆ เราก็จะห้ามใจได้ง่ายขึ้น ทุกครั้งที่เกิด “ความอย าก” ลองถามตัวเองดูว่า สิ่งที่เรา
กำลังจะจ่ายเงินซื้อมันมีประโยชน์กับเราจริง ๆ หรือไม่ มันจำเป็นกับเราจริง ๆ หรือไม่ หรือมันแค่ความสุขชั่วคราวและ
กำลังจะส่งผลเสียในอนาคต อย่ าลืมว่า “สิ่งที่ให้ความสุข” ไม่ใช่ “สิ่งที่จำเป็น” เสมอไปถ้าอย ากเก็บเงินให้ได้เยอะ
ขึ้น อย่ าเชื่อสมองของตัวเองมากนะคะ